Jones en Jones, Disney en Cash

In het vierde, middelste deel van Tussentijd horen John Ball en zijn pelotongenoten klanken uit de loopgraven van de Duitsers komen, zo dicht zitten ze op elkaar. Een Duitser speelt Es ist ein Ros entsprungen op een accordeon.

Ook de Britten, Schotten op deze foto, hadden soldaten die accordeon speelden in de loopgraven. © IWM (Q 48958)

Vanuit de Britse loopgraaf komt een antwoord op dit kerstlied:

    Twee man in de traverse mondorgelden;
vier man zongen mee
            Casey Jones klom op zijn machine
            Casey Jones met zijn orders in zijn hand.17
Dat dichterbij,
dat heel uitzonderlijk alleenstaand,
zijn harmonie tenietdeed,
ter ere
van dit uitzonderlijke, ondeelbare
Nieuwe Licht
over de stille ochtend ter ere.
Dit getrekharmonicade
Goede Nieuws
van die
barbaren
die vieze
vuile Hanswursten.
    Betoveren maar,
Rotherhithe –
verzoop de hufters op
Christusmis in de morgen.

In noot 17 verwijst Jones naar Casey Jones als een music-halllied. Het ontstond in 1900 en ten tijde van de oorlog bestonden er al heel veel versies, zo populair was het. In eerste instantie lijkt het slechts alsof het ene populaire lied – er bestaat ook een nog altijd geliefde Nederlandse versie van, Er is een roos ontloken – beantwoord wordt met een ander. Ook het Engelse lied overleeft de Eerste Wereldoorlog en duikt daarna in allerlei gedaantes op. Zelfs Walt Disney ontfermt zich erover en maakt er een korte tekenfilm van: The Brave Engineer.

Tot op de dag vandaag zijn treintjes in een aantal Disneyparken daarnaar gemodelleerd. Want de ‘engineer’ uit de titel was een treinmachinist. Later in de jaren vijftig wordt er zelfs een televisieserie op hem gebaseerd in de VS en in dat land staan maar liefst drie musea die aan hem zijn gewijd.

Maar Jones noemt het Duitse lied ‘dit getrekharmonicade Goede Nieuws’ en het antwoord Casey Jones is niet alleen maar een geliefd lied. Het personage is een lang leven beschoren in de 20e eeuw en zelfs tot in de 21e eeuw. Zangeres Gillian Welch refereert in een nummer uit 2001 nog aan hem: They must have known / God moves over the water like Casey Jones. Het waargebeurde verhaal waar het oorspronkelijk lied op is gebaseerd eindigt met de dood van Casey Jones. In een poging ruim een uur vertraging goed te maken heeft hij te laat door dat voor hem op het spoor een andere trein is gestrand. Hij beseft dat een botsing onvermijdelijk is, maar blijft desondanks aan boord om te proberen de trein zo veel mogelijk vaart te laten minderen zodat de botsing minder heftig zal zijn en er zo weinig mogelijk slachtoffers vallen. Hij slaagt in zijn opzet. Zelf is hij vermoedelijk op slag dood, maar verder overleeft iedereen het.

still uit de leader van de televisieserie

Dood wordt hij een held. Decennia later wordt aan dat beeld gemorreld. In de parodie van folksinger Pete Seeger wordt hij een harteloze stakingsbreker die zijn einde over zichzelf afroept en bij The Grateful Dead zijn er andere redenen voor zijn haast: Driving that train, high on cocaine / Casey Jones you better, watch your speed / Trouble ahead, trouble behind.

In de versies die David Jones gekend zal hebben was hij vast nog een held, maar wel één die willens en wetens zijn eigen dood tegemoet ging. Dat maakt van de soldaten die zijn lot kennen en zijn lied zingen een vreemd soort kamikazes avant la lettre. David Jones maakt met Casey Jones het verhaal nog navranter. Zoals Johnny Cash het zingt in zijn versie: He climbed in the cabin with his orders in his hand / Said this is the trip to the Promised Land.

 

Een gedachte over “Jones en Jones, Disney en Cash

  1. Pingback: … en hoorde hem zingen, heel zacht, al lopend | Tussentijd – David Jones

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *